فصلنامه تخصصی سبک شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)
سال 5، شماره 1، بهار 91 ، شماره پی در پی 15

نقد و تحلیل ساختاری و نشانه شناسی داستانهای عاشقانه

صفحه (0 - 0)
احمد تمیم داری،سمانه عباسی
تاریخ دریافت مقاله :
تاریخ پذیرش قطعی مقاله :

چکیده
ساختارگرایی که به دنبال دست یافتن به قوانین کلیی است که بر ساختارها حاکمند در بررسیهای ادبی به شکل اثر ادبی میپردازد و در پی آن است تا اصول ساختاری حاکم بر آثار متفاوت را با توجه به روابطشان در کل عرصۀ ادبیات مشخص کند تا از این طریق سبک و قوانین خاص انواع ادبی را توضیح دهد. دانش نشانه شناسی نیز که همچون ساختارگرایی بر اساس مبانی زبانشناسی جدید شکل گرفته است در برخورد با متون ادبی به دنبال کشف ژرف ساخت هایی است که در زیر جنبه های به ظاهر متفاوت قرار دارند و داستانهای گوناگون از این نظر توجه بسیاری از نشانه شناسان را برای دست یافتن به ساختارهای منسجم جلب کرده است. در این مقاله سعی شده است تا بر اساس مفاهیم اصلی نشانه شناسی، نظام نشانه ای داستانهای عاشقانه با توجه به سه داستان ویس و رامین، خسرو و شیرین و لیلی و مجنون مورد بررسی قرار گیرد. بنابراین با اعتقاد به قراردادهای از پیش موجود در این داستانها، نخست بیست و چهار نشانه بر اساس روابط جانشینی مشخص و سپس با توجه به طرح داستان به تعیین محورهای همنشینی پرداخته شده است، به گونه ای که امکان گسترش الگوی ارائه شده و در نتیجه مطالعات درزمانی فراهم شود.

کلمات کلیدی
ساختارگرایی , نشانه شناسی , داستان , ویس و رامین , خسرو و شیرین , لیلی و مجنون